Mede

[:nl]

mead_01Mede is een wonderlijk iets. Het is een van de oudste alcoholische dranken die de mensheid kent. De kunst van het mede brouwen is zelfs ouder dan het brouwen van bier, een andere nobele kunst. Mede wordt ook wel honingwijn genoemd maar deze naam suggereert dat er druiven in zitten en dat is niet zo. Dit is wat er wel in zit:

            • Honing: Ik gebruik 0.5 kg per liter water. Anderen gebruiken minder. De exacte hoeveelheid honing zal variëren al naar gelang het recept waarmee je werkt.
            • Water: Bij een recept voor 10 liter, vul je de honing bij met water tot de benodigde hoeveelheid.
            • Gist: een zakje wijn gist per 10 liter mede. Sommige mensen gebruiken biergist, wat ook goed werkt.


honey-3
Honing

Vergeet nooit dat honing een hoofdbestanddeel is en nooit als extra smaakje moet worden beschouwd. Een drank met 1 procent honing is geen mede! (geen Ambrosia of Gouden Waag voor mij, dank u) Variaties op een recept zijn prima maar moeten altijd gebaseerd zijn op een solide fundering van echte mede, en geen slap aftreksel. Gebruik fruit of kruiden alleen om de mede te verbeten en te complimenteren. Het mag nooit een vervanging zijn van de honing. De honing is heilig! Honing, vooral wanneer verdund, heeft niet genoeg voedingsstoffen om de gist te voeden. Dit wordt nog verergert door het verhitten van de verdunde honing. Dus geven we de gistgeest extra voeding in de vorm van gistvoeding (verkrijgbaar bij de betere reform winkel).
Alternatieve vormen voor gistvoeding kunnen zijn: rozijnen, bijen pollen of vermalen bij larven. (echt waar!) Je kunt ook wat citroensap toevoegen. Of je er voor kiest om te werken met alleen biologisch/dynamische ingrediënten of een beetje vals speelt, dat is helemaal aan jou! Maar wat je ook doet, maak het machtige mede.

mead-1Basis Recept voor mede

Ingrediënten:

              • 7 kilo honing
              • 4 theelepels citroensap
              • 6 theelepels gistvoeding
              • 1 zakje wijn- of biergist
              • water om het geheel aan te vullen tot 20 liter

Als het idee van chemische toevoegingen je tegenstaat, vervang deze dan rustig door voorgenoemde alternatieven.


vlierbesWerking gist

Mix je water and honing in een goede roestvrij stalen pan of plastic emmer die groot genoeg is voor de hoeveelheid mede die je wilt maken. De honing lost makkelijker op in het water als je deze verwarmt maar wees voorzichtig. Een te hoge temperatuur kan de smaak van de mede negatief beïnvloeden. Laat het geheel afkoelen tot ongeveer 35-40 graden Celsius. Gist gaat dood bij hogere temperaturen. Je voegt de gist en gistvoeding pas toe als de temperatuur veilig is. Schenk het geheel in een gistingsfles met een stevig waterslot (zie foto). De eerste 24 tot 48 uur kan het gistingsproces nogal “explosief” zijn. Ik zet de gistingsfles dan ook in de gootsteen tijdens de eerste dagen. Het is wel eens gebeurd dat ik “s ochtend beneden kwam en de gistingsfles aantrof zonder waterslot. De gasvorming in de fles had zo”n druk opgeleverd dat het waterslot gelanceerd was. Dit kan een flinke puinhoop opleveren.

appelmedeTroebel

Roer de vloeistof dagelijks om in de fles (gewoon fles rond bewegen). Na een paar dagen zal het gistingsproces langzamer worden. Niet schrikken als er rare afzettingen verschijnen of er vreemde dingen in de mede rond gaan drijven. Dit hoeft niet perse iets ergs te zijn. Laat het gewoon een paar dagen staan en blijf de vloeistof af en toe in beweging brengen. Kijk gewoon wat er vervolgens gebeurd. Ik heb ooit een grote fles mede leeggegooid omdat er een soort witte weeïge pannenkoek in het midden van de fles dreef. Na twee dagen had deze pannenkoek zich opgelost en naderhand is het een van de lekkerste mede geworden die ik ooit heb geproduceerd. Dus laat het gistingsproces zijn eigen gang gaan en laat het sediment bezinken. Dit duurt meestal een aantal maanden tot een half jaar.


waterslotWaterslot

Houd je waterslot in de gaten. Als de luchtdruk de waterkolom de verkeerde kant op duwt, terug naar de fles, moet je de mede bottelen. Meestal bereikt de mede dit punt na zo”n 4 maanden. Vul schone flessen met de mede en sluit de fles af met een kurk. Nadat je de mede hebt gebotteld, zal de mede nog verder doorrijpen. Wees geduldig en maak een fles niet te snel soldaat want hoe ouder de mede, hoe lekkerder hij over het algemeen wordt.

Volg het bord Mead van DenBlauwen op Pinterest.

[:en]

mead_01Mead is a wonderful thing. It is one of the oldest alcoholic drinks known to man. It′s even older then the art of beer brewing, another noble art. Mead is often called ′honeywine′ but this name suggests that there are grapes in there while there aren′t! This is what is in there:

            • Honey: I use about 0.5 kg per litre of water. Others use less. The amount of honey you use will vary according to the strength of mead you are making.
            • Water: To make up the total amount of the recipe.
            • Yeast: One packet of wine yeast per 10 litres of mead. Some people use ale yeast which works fine to.

honey-3Honey

Remember, honey is the primary ingredient in mead and should never be used as an afterthought or ′just′ as flavouring! (No Ambrosia or Gouden Waag for me, thank you…) Variations can be made but only on the solid foundation of good mead-making. Use fruits or herbs only to enhance and complement the honey. The honey is holy! Honey, particularly when diluted, lacks sufficient nutrients to maintain healthy yeast activity. This problem is made worse by boiling the must. So give the yeast beasties some food in the form of yeast nutrient.
Alternative sources: raisins, bee pollen or crushed bee larvae. (No really!) You also might want to add acid products like the juice of any citrus fruit. Whether you choose to use natural ingredients only or add a little chemical ingredient here and there, it is up to you but whichever method you chose, make it mighty mead.

mead-1Basic recipe for mead

Ingrediënts:

              • 7 kg honey
              • 4 teaspoons acid blend
              • 6 teaspoons yeast nutrient
              • 1 packet wine or ale yeast
              • 1.5 teaspoons grape tannin
              • water to make 20 litres

If the thought of chemicals makes you cringe, feel free to boil the must, substitute bee pollen for nutrients (1 tablespoon/litre), strong brewed black tea for tannin (1/5 tablespoon/litre), citrus peels (from 2-3 lemons or other fruit) for the acid blend.


vlierbesYeasting process

Mix your water and honey in a good food-grade plastic bucket or metal pan, sufficient to make the amount of litres needed for your recipe. The honey is easier devolved in the water if you heat the mixture but be careful. To high a temperature changes the taste of the mead in a bad way. Let the mixture cool down till about 35- 40 degrees Celsius. Higher temperatures will kill the yeast. When cool enough, add the yeast and nutrients and putt the mixture in a yeasting bottle with a good water lock. (see pictures) The first 24 to 48 hours the yeasting process can be quit explosive. I usually place the bottle in the sink during the first few nights. Sometimes I come downstairs to find a new bottle has lost its water lock do to the pressure of the gas building up inside the bottle. This can be very messy indeed…

appelmedeBlurry

Stir daily by moving the liquid around in the bottle. After a few days fermentation will slow down. Don’t freak out if strange things start floating in the mead, it isn’t necessary a bad thing. Leave it for a few days and see what happens. I once almost destroyed a batch of mead because there was a pancake of …lets call it a white substance, floating mid-bottle. After two days, it was gone and as it turn out, it became one of the best meads I’ve ever produced. So allow secondary fermentation to finish and the sediment to settle. This will take a few months.


waterslotWaterlock

Watch your water locks. If the pressure on the water is pushing it the wrong way: Rack and stack! After about 3 to 4 months you can rack the mead into bottles and fit stoppers. But: waiting a little longer won′t hurt you or the mead. After the mead has been racked, it will continue to ripen (use corks so the gas can escape or bottles WILL pop open). The longer you let the mead rest, the better the mead gets!

Volg het bord Mead van DenBlauwen op Pinterest.

[:]

21 reacties


  1. Hallo.
    Ik ben nogal geintereseerd in het maken van Mede.
    Weten jullie welk boek ik het beste kan kopen ,wel in het nederlands aub.

    Groet Peter.

    Beantwoorden

    1. Hallo Peter,
      Er zijn helaas (voor zo ver wij weten) geen boeken over het ‘brouwen’ van mede. Er zijn wel boeken over zelf wijn of bier maken, maar hier wordt soms heel summier aandacht besteed aan mede. Wij hebben het vooral geleerd door trial and error. Als je op Google zoekt op ‘zelf mede maken’ zijn er verscheidene sites te vinden. We raden je aan om hier doorheen te snuffelen, uit deze info je eigen plan trekken en vooral klein beginnen. Als het experiment met 5 liter fout gaat, is de schade kleiner dan met 20?
      Gaat het wel goed, kan je altijd opschalen.
      Als je nog vragen hebt (of je resultaten wil delen), horen wij het graag!

      Beantwoorden

      1. Ik heb een aardig boek over het brouwen van mede, het is alleen wel engels. Het heet: brew mead like a viking. Dit boek houd voornamelijk een simpele manier van brouwen aan. Maar er zitten ook interessante recepten tussen. Boeken bestaan dus wel degelijk. Alleen Nederlandstalige boeken betwijfel ik.
        groetjes!
        Nicky

        Beantwoorden

  2. Hallo,

    Is het mogelijk om de mede in Grolsch beugelflessen te bottelen?

    Beantwoorden

    1. Hoi Carlo.

      Ten eerste excuus voor de zeer late reactie op je leuke vraag. Kun je mede bottelen in een Grolsch beugelfles..
      Hmmm, nooit geprobeerd. Tijdens het narijpen in de fles kunnen de ontstane gassen niet ontsnappen via een kurk. Maar het is altijd een experimentje waard, toch?

      Blue

      Beantwoorden

    2. Ik zou niet weten waarom niet.
      Zelf gebruik ik cola flessen…
      Natuurlijk grondig reinigen en vullen die handel.

      Beantwoorden

  3. hallo,
    ik vroeg mij af wat voor een soort en merk gist er gebruikt word en hoe veel een zo’n zakje bevat?
    groetjes mayra

    Beantwoorden

    1. Hallo David,
      Zelf hebben we het nog nooit geprobeert met beugelflessen. Wel hebben we het eerder gezien dat iemand beugelflessen gebruikte. Dit werkt goed! Het heeft zelfs als voordeel dat overdruk uit de fles kan ontsnappen zonder dat je kurk er af schiet, of je fles ontploft?

      Beantwoorden

      1. Hallo David,

        Ik zit nu in de laatste stukje van het helder worden. Hopelijk kan het volgende maand op de fles

        Beantwoorden

        1. Ga nog niet af op de smaak, ook niet als het mooi helder is geworden. De mede rijpt nog tijden verder na in de fles. Sommige mede moeten nog lang na rijpen voordat ze echt lekker worden. Smaakt hete straks naar azijn? dan moet je gewoon op nieuw beginnen… Maar dat gebeurd zelden. Veel succes.
          Blue

          Beantwoorden

  4. Hallo. Hier een beginner.
    – Ik lees; ’n zakje wijngist. Hoeveel gram is dat?
    – Als ik ’n bepaalde vrucht wil toevoegen, volstaat het om de klein gesneden vrucht toe te voegen of moet de vrucht vooraf door de blender of zelfs ff in water op het vuur zetten (en daarna natuurlijk af laten koelen).?

    Groet, Twan

    Beantwoorden

  5. Goedemiddag,
    Leuk en duidelijk stuk over het brouwen van mede.
    Ik zou graag binnenkort als groentje willen beginnen. Uit dit stuk begrijp ik dat ik in principe niet meer nodig heb dan een emmer of pan en een gistingsfles met waterslot. Ik wil niet teveel aanschaffen voor ik me er voor de eerste keer aan waag

    Groetjes Nicky

    Beantwoorden

    1. Klopt, meer heb je niet nodig om te beginnen. Veel succes en plezier met het brouwen.

      Blue

      Beantwoorden

      1. Hartstikke bedankt voor de reactie 🙂 ik heb jullie er een like voor gegeven op Facebook 😉 mijn mede staat inmiddels mooi in een fles te bubbelen.

        Beantwoorden

  6. Beste dame of heer,

    Ik heb nu voor de tweede keer thuis een mede geprobeerd te maken, en ik moet zeggen dat het mij erg tegenvalt. De eerste was even een eerste experiment, deze is nooit gebotteld, daar heb ik een Mangrove Jack’s mede gist voor gebruikt, ik heb deze weggespoeld omdat het heel erg sterk naar rotte eieren stonk, heb op het bierbrouwforum de tip gekregen dit nooit meer te doen. De laatste mede Is nu na twee maanden kraakhelder en moet dus gebotteld worden, alleen smaakt de mede als een dure witte wijn, kleur is ook erg licht. Dat vind mij vrouw niet zo erg, alleen smaakt hij totaal niet zoet, en ik proef helemaal geen honing ! Ik heb 3 kilo honing gebruikt op 10 liter water, dit heb ik opgewarmd tot 80 graden, en nadat hij was afgekoeld heb ik 2 theelepels gistvoeding in de mandfles gedaan, vergisting heb ik gedaan met twee zakjes rode wijngist van Vinoferm (brouwland). Begin sg was 1088, eind sg heb ik nog niet gemeten, ik moet namelijk nog bottelen. Nu heb ik een aantal vragen, hoe krijg ik de mede zoeter zonder er meer honing te gebruiken?? ik zit namelijk al op een alcoholpercentage van 12%, naar mijn smaak precies goed. Is het zo dat als de mede kraakhelder Is er altijd gebotteld moet worden? of moet hij gewoon een jaar in de fles staan voordat je hem botteld? Welke/wat voor gist gebruikt u om een zoete mede te vergisten? Moet ik de vergisting eerder afbreken als de mede de gewenste graad aan zoetigheid heeft bereikt? Zoja, hoe moet dat dan? Of moet ik hem in z’n geheel uit laten gisten? Ik heb gelezen dat een mede zoeter word als er geen gistvoeding gebruikt word, klopt dit? En waarom smaakt mijn nieuwe mede niet naar honing? Alvast hartelijk bedankt, Alexander

    Beantwoorden

  7. Ik heb een tijd mede gebrouwen en weer sgtopt omdat het bleef mislukken ondanks dat ik erg schoon werkte.
    Wel gooide ik de korrelgist meteen in de – afgekoelde- most.
    Was het beter geweest als ik de gist eerst liet hydrateren in water?

    Beantwoorden

  8. Kan ik de mede zonder te bottelen ook in de grote gistingsfles laten zitten en alleen als ik mede wil drinken er een fles uit vullen?

    Of moet t perse gebotteld worden? (“Als de luchtdruk de waterkolom de verkeerde kant op duwt, terug naar de fles, moet je de mede bottelen. “)

    Beantwoorden

  9. Kan je de flessen voorzien van een kroonkurk?
    Ik heb namelijk kroonkurken en een speciale tang ervoor in huis en zou wel mooi staan
    Op voorwaarde dat de mede lukt uiteraard.
    In volle afwachting, elke dag flessen checken. Heb 3 smaken opgestart van 5 liter elk 🙂

    Beantwoorden

  10. Ik kan je helaas niet echt een titel aanraden. er zijn nu eenmaal weinig boeken over, al helemaal in het Nederlands. Ik heb indertijd in de bibliotheek boeken gezocht over wijn maken en bier brouwen en hier en daar een reept gevonden. Ik vermoed dat het internet de rijkste bron is…

    Blue

    Beantwoorden

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *