Windeby I

Bij Windeby, Schleswig lag een klein veen waar in mei 1952 de eerste van twee veenlijken werd gevonden bij het turfsteken. Windeby I zoals dit lichaam genoemd wordt, was helaas wel al beschadigd door de machine die voor het turfgraven gebruikt werd. Zo was er al een been en een hand van het lichaam afgesneden. Volgens Glob lag ze toen ze werd gevonden op haar rug met haar hoofd opzij en haar linker arm gestrekt.

Foto: Windeby I zoals ze te zien is in het Landesmuseum van Schleswig

Windeby II

Slechts 20 dagen na de vondst van Windeby I werd er nog geen 5 meter verder een tweede lichaam gevonden. Dit lichaam is absoluut van een man geweest. Of de twee lichamen tegelijkertijd in het veen zijn gelegd, weten we niet, maar het is mogelijk. De man was duidelijk gewurgd voordat hij naakt in het veen werd geplaatst. Een vingerdikke hazelaartak lag nog over zijn nek. Hij lag met gekruiste armen op zijn rug in het veen bedekt met enkele dikke taken en met gaffelvormige scherpe takken verankerd in het veen. Zijn botten zijn in het veen water geheel ontkalkt, alleen zijn huid en haar zijn bewaard gebleven. Sommige haren leken lichter te zijn dan anderen, misschien werd hij al grijs? Hoogst waarschijnlijk was hij dus al iets ouder. Verder is mij weinig bekend over dit veenlijk dus aanvullingen zijn welkom, stuur gerust een e-mail.

De man van Rendswuhren

In 1871 werd er vlakbij Kiel een manlijk veenlijk gevonden. Een vroege vondst dus, de oudste foto’s van een veenlijk zijn van deze man van Rendswuhren. Helaas wist men nog niet zo goed hoe met deze lichamen om te gaan. Voordat hij naar Kiel werd gebracht kon het publiek het lichaam bekijken in een plaatselijke schuur. Net als bij het Meisje van Yde is er het nodige van het lichaam en de kleding verdwenen in deze eerste dagen na de vondst. Omdat men toen geen andere manier van conserveren kende, werd het lichaam gerookt. De man van Rendswuhren lag met zijn gezicht naar beneden en was naakt toen hij werd gevonden behalve zijn linker been, dat was bedekt met een stuk leer met de harige kant naar binnen, vastgemaakt met repen leer. Over zijn hoofd lagen meerdere kledingstukken, een lang gewaad van wol en een cape van stukken runderleer. Hij was ongeveer 40 tot 50 jaar oud en in dit geval is het duidelijk hoe hij aan zijn eind is gekomen. Hij heeft een driehoekig gat in zijn schedel, veroorzaakt door een harde slag. Hij leefde waarschijnlijk circa 50 na Christus. Het lichaam is te zien in het Landesmuseum van Schleswig.

De schedel van Osterby

Van de man van Osterby is alleen de schedel bewaard gebleven. Het hoofd werd gevonden op 28 mei 1948 door twee turfgravers in Kohlmoor bij Osterby. In deze regio rond Eckernförde zijn meerdere veenlijken gevonden. Vooral het haar dat is een typische wrong is gedraaid, is prachtig bewaard gebleven. De achtvormige knot, een ‘Swabian knot’ genoemd, werd zonder speld vastgemaakt en was een typische ijzertijd haardracht voor mannen wat klopt met de datering van rond 1e eeuw. De Romeinse historicus Tacitus, die gewoond zou hebben in de omgeving van Osterby, omschreef deze haarstijl als typisch voor de Suebi stam.

De man van Neu Versen (Roter Franz)

Neu Versen Man wordt ook wel Roter Franz genoemd, vanwege de speciale rode kleur haar die alle veenlijken gemeenschappelijk hebben. Hij werd gevonden op 8 juni 1900 door turfsteker Bernard Herbers. De beschadigingen gemaakt door de turfschep zijn op het lichaam goed te zien. De man van Neu Versen lag op zijn rug in het veen van het Duitse Bourtangermoor ten noorden van Neu Versen, vlakbij Meppen in Emsland. Het lichaam werd eerst op een plaatslijk kerkhof begraven maar toen het Provinzialmuseum in Hannover hierover hoorde, wilde zij het lichaam kopen. Het duurde 5 maanden onderhandelen voordat het lichaam werd opgegraven. Deze 5 maanden hebben het lichaam geen goed gedaan.

Het verdwenen meisje van Rost

Nog een ander kind onder de veenlijken was het meisje van Rost waarover we helaas weinig weten, alleen dat het meisje hooguit 3 jaar is geworden en 80 centimeter groot was. Het lichaampje is een van de veenlijken die verloren zijn gegaan tijdens de tweede wereldoorlog. Gelukkig is er wel een foto bewaard gebleven zodat we wel weten hoe het lichaam eruit zag.

De man van Husbäke

In 1931 werd er in het Vehnemoor bij Edewecht in Nedersaksen ook al een veenlijk gevonden maar op 15 oktober 1936 is het opnieuw raak. De man van Husbäke wordt gevonden dit veen bij Ammerland door turfsteker Brünthen. Het lichaam was zeer goed geconserveerd gebleven. Toen hij werd gevonden lag hij voorover met zijn gezicht naar beneden, een arm onder zijn borst en met zijn hoofd in noordelijke richting . Was hij verongelukt en verdronken of op een andere manier aan zijn eind gekomen? Op zijn lichaam zijn geen duidelijke tekenen van geweld te vinden. Hij leefde tussen 75 en 215 na Christus en was ongeveer 20 jaar oud toen hij stierf. Zijn haar was kort en hij zijn snor en baardlijn tanden zijn grotendeels bewaard gebleven en de weinige slijtage hieraan bevestigt zijn jonge leeftijd. Hij was redelijk lang, 1,75 meter. Zijn maaginhoud is bewaard gebleven en bevatte onder andere visgraten en graan. Er is ook van dit veenlijk een driedimensionale gezichtsreconstructie. Het lichaam is te zien in het Landesmuseum Natur und Mensch in Oldenburg

Het meisje van het Uchtermoor

De meeste veenlijken zijn jaren geleden gevonden maar het meisje van het Uchtermoor is een erg recent vondst, het eerste veenlijk dat in 50 jaar werd ontdekt in Duitsland. Het halve lichaam werd gevonden in januari 2000 door veenarbeiders in Uchte waar nog steeds turf gewonnen, al gebeurd dat tegenwoordig met grote graafmachines. Hierdoor is het lichaam doormidden gesneden.

De man van Bernuthsfeld

Al meer dan een eeuw lang is de man van Bernuthsfeld te zien in het Landesmuseum Emden. Hij werd gevonden op 24 mei 1907 door de broers de Jonge terwijl ze aan het turfsteken waren Bernuthsfeld in Hochmoor (Landkreis Aurich). Vanwege zijn vindplaats werd hij al gauw Bernie genoemd. De man moet zijn gestorven rond 796 na Christus en was waarschijnlijk zo’n 25 tot 30 jaar oud toen hij stierf.

• In 1936 werd bij Dąbrówka een veenlijk gevonden met een bronzen mantelspeld en 2 barnstenen kralen.
• In 1939 werd er een meisje gevonden bij Drobnitz samen met o.a. een houten kam. Zij is gedateerd tussen de 8e en 5e eeuw voor Christus. Er staan een foto van het meisje in het boek ‘vereeuwigd in het veen’ van Wijnand van der Sanden. Het lichaam zelf bestaat niet meer, het is tijdens de 2e wereldoorlog verloren gegaan.
• In 1943 werd er een mannelijk veenlijk gevonden bij Karinden. Van deze veenlijken ontbreekt nog fotomateriaal.

In 1871 a male bogbody was found in Nederfrideriksmose near Kiel. An early find, the oldest pictures of a bogbody still in the bog are from this Rendswuhren man.
Unfortunatly in those days there was little known about how to preserve a body like this. Before being send to Kiel he was taken to a barn where the locals could view the body. Just like with the Dutch Yde girl, Some parts of the body and the clothing have dissappeared in these forst days after finding the body. Because another way of preservation was not know, the body was smoked.
Rendswuhren man was found lying face down and nacked except his left leg, That was covered by a piece of leather, with the hairs inward and tied with strips of leather. More pieces of clothing were placed on his head, a long woolen garment and a cape made out of pieces of oxleather.
He was about 40 to 50 years old wheb he died and in this case it is quit clear how the man was killed. A triangular hole in his skull was caused by ha hard blow. He probably lived approximately 50 A.D.
The body is on display at the Landesmuseum of Schleswig.

De schedel van Osterby

From the man of Osterby only the skull was preserved. The head was found on may 28th 1948 by two peatdiggers Kohlmoor near Osterby. In this region around Eckernförde several bogbodies have been found. Especially the hair of this skull was beautifully conserved in the bog and showes a typical, eight shaped knot known as a ‘Swabian knot’ was tied without using a pin was a typical hairstyle for men in the Iron Age which fits the dating of around the first century. De Roman historian Tacitus, who was said to have lived near Osterby, discribed this hairstyle as typical for the Suebi tribe.

De man van Neu Versen (Roter Franz)

Neu Versen Man is also known by his nickname Roter Franz (Red Frans) because of that special red hair that al bogbodies share. He was found on june 8th 1900 by peatdigger Bernard Herbers. The damage done by his peat shovel is clearly visible.
Neu Versen man was found lying on his back in the bog near the German Bourtangermoor north of Neu Versen, near Meppen in Emsland..The body was initially reburried at a local cemetery but when the Provinzialmuseum in Hannover heeard about his, they wanted to buy the body. It took 5 months of negotiations befor the body was excavated. These 5 months in the grave didn’t do the body any good..

Het verdwenen meisje van Rost

Another child was the Rost girl but very little is known about the Rost girl, we only know that she was about 3 when she died and that she was 80 centimetres tall. The little body was one of the bogbodies that was lost during the second world war. Fortunately a picture still exists so we know what her body looked like.

De man van Husbäke

In 1931 in the Vehnemoor near Edewecht in Nedersaksen a bogbody had been found but on october 15th 1936 a second body in found. Husbäke man was found in this bog near Ammerland by peatdigger Brünthen. The body had been very well preserved. When he was found he was lying face down in the bog with one arm under his chest and his head itowards the north. Was he victim of an acident, drowning or killed in some other way, we don’t know. There are now claer signs of violence on his body.
He lived between 75 and 215 AD and was about 20 years old when he died. His hair was short and his moustache and beard were also largly preserved and the little wear on them fits with his young age. He was reasonably tal, 1,75 metres. The contents of his stomach was also saved and showed to include fichbones and grain.
A 3D reconstruction of his face can be seen along with the body itself at the Landesmuseum Natur und Mensch in Oldenburg

Het meisje van het UchterveenMost bogbodies have been found years ago but the Uchtermoor girl is a more recent find, the first bogbody that had been found in Germany in 50 years.
One half of the body had been found in january 2000 by peatdigger in Uchte (Landkreis Nienburg) where peatdigging is still takes place although now large digging machines are used. This is why the body has been cut in half.

Hunteburg

Hunteburg I, on the ´bottom´of the pictures was about 20 years old. His hair was 18 centimetres long and blond to reddishblond and his nails were manicured. He was between 180 and 190 centimetres long. His body was damaged by the diggingtools.
Hunteburg II was somewhat protected from the digging tools by the other body so he was less damaged. His hair was 10 centimetres long and dark blond. His nails were also manicured. He was nerarly 190 centimeters and about 30 years old.

• In 1936 werd bij Dąbrówka een veenlijk gevonden met een bronzen mantelspeld en 2 barnstenen kralen.
• In 1939 werd er een meisje gevonden bij Drobnitz samen met o.a. een houten kam. Zij is gedateerd tussen de 8e en 5e eeuw voor Christus. Er staan een foto van het meisje in het boek ‘vereeuwigd in het veen’ van Wijnand van der Sanden. Het lichaam zelf bestaat niet meer, het is tijdens de 2e wereldoorlog verloren gegaan.
• In 1943 werd er een mannelijk veenlijk gevonden bij Karinden. Van deze veenlijken ontbreekt nog fotomateriaal.